De VOF en de huurovereenkomst

Een uitgetreden vennoot blijft in beginsel hoofdelijk aansprakelijk voor de huurpenningen, ook voor de huurpenningen die na zijn uittreden opeisbaar zijn geworden. Dit betekent niet dat de (uitgetreden) vennoot niets kan doen om aan deze aansprakelijkheid te ontkomen. Hieronder zal ik een aantal mogelijkheden uiteenzetten.

Hoofdelijke aansprakelijkheid uitgetreden vennoot

Wat wordt bedoeld met hoofdelijke aansprakelijkheid met betrekking tot de VOF en de huurovereenkomst? Een voorbeeld zal dit verduidelijken.

Tussen Jansen als verhuurder en de VOF als huurder is in 1996 een huurovereenkomst tot stand gekomen met betrekking tot een restaurantbedrijfsruimte. De VOF is opgericht door Pietersen en zijn echtgenote Li. De huurovereenkomst is dus getekend door Jansen als verhuurder en Pietersen en Li namens de VOF als huurder. Het gaat niet goed tussen Pietersen en Li. Op 1 januari 2002 is Pietersen door een conflict uit de VOF getreden. Verhuurder Jansen wordt in augustus 2004 bekend met het feit dat Pietersen uit de VOF is getreden en dat de door de (voorheen) door de VOF geëxploiteerde onderneming nog slechts werd gedreven door Li. Door het uittreden van Pietersen is de VOF ontbonden. Li zet de onderneming voort als een eenmanszaak. Met de eenmanszaak van Li gaat het financieel niet goed. De eenmanszaak van Li gaat nadien namelijk failliet. Li komt in de schuldsanering terecht. Verhuurder Jansen maant Pietersen aan tot betaling van de onbetaalde huurpenningen. Door het faillissement en schuldsanering valt bij Li immers weinig te halen. Kan Pietersen die uitgetreden is als vennoot aansprakelijk worden gehouden voor huurschulden die na zijn uittreding (dus na 1 januari 2002) zijn gemaakt?

Het gerechtshof Arnhem beantwoordt deze vraag op 29 januari 2008 bevestigend. Door de huurovereenkomst namens de VOF aan te gaan, hebben de vennoten zich hoofdelijk aansprakelijk gesteld voor betaling van de huurpenningen. Door het uittreden van Pietersen uit de VOF en de ontbinding van de VOF, is de huurovereenkomst niet geëindigd of gewijzigd in die zin dat Pietersen geen contractspartij meer is bij de huurovereenkomst.

De gevolgen van hoofdelijke aansprakelijkheid brengt mee dat een schuldeiser (verhuurder) de andere vennoot (Pietersen in ons voorbeeld) kan aanspreken, indien de ene vennoot (Li in ons voorbeeld) niet betaalt. Pietersen blijft dus in beginsel hoofdelijk aansprakelijk voor betaling van de huurpenningen, ook al is Pietersen uit de VOF getreden. De omstandigheid dat de verhuurder in augustus 2004 bekend is geworden met de uittreding van Pietersen uit de VOF, brengt geen verandering in de hoofdelijke aansprakelijkheid. Pietersen dient dus de huurpenningen aan de verhuurder te voldoen.

Is dit een ongewenste situatie? Het gerechtshof ’s-Hertogenbosch overweegt in zijn arrest van 20 juli 2010 dat het tot op zekere hoogte bezwaarlijk is om de uitgetreden vennoot nog aansprakelijk te houden voor schulden die na het einde van de VOF zijn gemaakt. De uitgetreden vennoot heeft na het uittreden uit de VOF immers vaak geen invloed meer op de onderneming. Het gerechtshof ’s-Hertogenbosch vindt het echter ook bezwaarlijk als een vennoot van zijn contractuele verplichtingen zou kunnen afkomen door uit de VOF te treden, terwijl de schuldeiser nakoming door alle vennoten mag verwachten. Het belang van schuldeisers om zich te kunnen verhalen acht gerechtshof ’s-Hertogenbosch zwaarder dan het belang van uitgetreden vennoten die geen invloed meer hebben op de bedrijfsvoering.

Wat te doen om hoofdelijke aansprakelijkheid te voorkomen?

Een vennoot kan aan hoofdelijke aansprakelijkheid ontkomen door met de verhuurder bij het aangaan van de huurovereenkomst overeenkomen dat een uitgetreden vennoot niet meer aangesproken kan worden voor de verschuldigde huurpenningen na zijn uittreding. De verhuurder doet zich er verstandig aan om in dit geval vervangende zekerheid te bedingen (bijvoorbeeld in de vorm van een hogere bankgarantie), aangezien verhuurder hierdoor minder verhaalsmogelijkheden heeft.

Daarnaast kan aan hoofdelijke aansprakelijkheid worden ontkomen door de huurovereenkomst – die namens de VOF is ondertekend – te beëindigen. Indien de oude huurovereenkomst  eindigt, eindigt hiermee ook de aansprakelijkheid van de uittredende vennoot vanaf het eindtijdstip van de huurovereenkomst. Dit kan bijvoorbeeld worden bereikt door een nieuwe huurovereenkomst aan te gaan met de verhuurder en de oude huurovereenkomst te beëindigen. Deze nieuwe huurovereenkomst dient te worden ondertekend door de achtergebleven en/of nieuwe vennoten van de VOF of namens de eenmanszaak. Bij beëindiging van de huurovereenkomst met instemming van de verhuurder is er geen opzegtermijn vereist.

Indien het niet mogelijk is om voorafgaand de huurovereenkomst met de verhuurder een regeling overeen te komen omtrent eventuele uittreding van vennoten en een nieuwe huurovereenkomst ook niet mogelijk is, dan kan een uittredende vennoot nog eventueel afspraken met de achtergebleven vennoot of vennoten maken omtrent aansprakelijkheid na zijn uittreding. Let wel op dat deze afspraak alleen betrekking heeft op de interne verhouding tussen de vennoten. Dit betekent dat de gemaakte afspraak alleen geldt tussen de vennoten. Deze afspraak bindt de verhuurder niet. De verhuurder kan nog steeds verhalen op de uitgetreden vennoot vanwege de hoofdelijke aansprakelijkheid. Na betaling aan de verhuurder kan de uitgetreden vennoot eventueel de schade verhalen op de vennoten op grond van de gemaakte afspraken.

Afhankelijk van uw situatie kan ook aan andere mogelijkheden worden gedacht. Hebt u een huurgeschil en bent u op zoek naar een advocaat huurrecht? Advocatenkantoor Phea wijst u op uw rechten en geeft u advies. Waar nodig kan een gerechtelijke procedure aanhangig worden gemaakt. Heeft u een rechtsbijstandverzekering die dekking verleent? Uw rechtsbijstandsverzekeraar betaalt dan uw advocaatkosten. Met uw toestemming nemen wij contact op met uw rechtsbijstandsverzekeraar om de dekking te regelen.

Advocatenkantoor Phea is ook aangesloten bij de Raad voor de Rechtsbijstand. Afhankelijk van uw inkomen en vermogen komt u eventueel in aanmerking voor gesubsidieerde rechtsbijstand. U betaalt in dat geval slechts een eigen bijdrage. Advocatenkantoor Phea is bovendien aangesloten bij High Trust van de Raad voor Rechtsbijstand, waardoor u doorgaans binnen enkele dagen weet of u in aanmerking komt voor gefinancierde rechtsbijstand.

Hebt u vragen over de hoofdelijke aansprakelijkheid en/of over het huurrecht? Wij helpen u graag verder. Neem vrijblijvend contact met ons op. Vraag hierbij om een vrijblijvend kennismakingsgesprek, waarbij een advocaat oordeelt of uw zaak kans van slagen heeft.